Wydarzenia

“Antropomorfizm w badaniu zwierzęcych emocji” – to tytuł wykładu, jaki 8 kwietnia wygłosi dr Maja Białek z Uniwersytetu w Białymstoku. To kolejna prelekcja w ramach cyklu Spotkania z Filozofią i Kognitywistyką. Spotkanie, połączone z dyskusją, odbędzie się w formule online, poprowadzi je dr Piotr Kozak (UwB). Początek o godz. 17.00.

Dr Maja Białek o swojej prelekcji:„Do niedawna trudno było w badaniach nad zwierzętami pozaludzkimi o surowszy zarzut niż “antropomorfizm”. Ostatnio jednak badaczki i badacze coraz częściej zauważają, że bywa on także pomocny, a także, do pewnego stopnia, nieodzowny. Co więcej, sztuczne powstrzymywanie się przy próbach zrozumienia innych zwierząt od korzystania z jedynego punktu odniesienia, jakim dysponujemy, czyli nas samych, może wręcz zafałszowywać obraz. Trafnie wskazuje się też, że nie jest to jedyne ani największe zagrożenie dla obiektywności naukowej - rodzą się nowe pojęcia dla opisania tych zagrożeń, takie jak antropocentryzm czy antropofabulacja.

W wystąpieniu zajmę się jednym z najtrudniejszych tematów psychologii i kognitywistyki porównawczej: emocjami zwierząt pozaludzkich. To tu pokusa i potrzeba antropomorfizacji wydaje się największa. Pokażę, że antropomorfizm przybiera w tych badaniach różne formy i występuje na różnych poziomach. Będę dowodzić, że, wbrew popularnej opinii, najbardziej zwodniczą z naukowego punktu widzenia postacią antropomorfizmu wcale nie jest nadmierny sentymentalizm w interpretowaniu zachowań zwierząt, a to, że w badaniu emocji korzystamy z niezliczonych nie do końca uświadomionych założeń i intuicji. Na koniec, przedstawię jak możemy próbować wykroczyć poza typowo ludzki sposób patrzenia na emocje korzystając z teorii predykcyjno-konstruktywistycznych i ewolucyjnych. Z pewnymi głęboko zakorzenionymi formami antropomorfizowania musimy się jednak pogodzić, a czasem nawet powinniśmy więcej z nich korzystać.”

Dr Maja Białek jest pracowniczką Instytutu Filozofii UwB. Specjalizuje się w filozofii umysłu i filozofii psychiatrii, szczególnie w podejściu ucieleśnionym (tzw. 4E). Zajmowała się fenomenologicznym i enaktywistycznym ujęciem zaburzeń psychicznych, przede wszystkim depresji i urojeń. Publikowała na temat nowej definicji niewinności epistemicznej i zastosowania tego pojęcia w filozofii psychiatrii. Jej największą pasją w życiu i w działalności naukowej są zwierzęta pozaludzkie, ich umysły i ich los w ludzkim świecie.

Link z dostępem do Spotkania