Wydarzenia

W holu Wydziału Biologii UwB  (na parterze) można obejrzeć wystawę pt. „Pisanki wielkanocne”. Prezentowane są na niej jajka tradycyjnie zdobione różnymi technikami (pisanki, malowanki, nalepianki). Ekspozycja będzie dostępna do 6 maja 2022 r.

- Jajko to niezwykła struktura, w której rozwija się nowe życie. Z jednej strony jest na tyle wytrzymałe, aby chronić pisklę przed ciężarem wysiadującego rodzica, a z drugiej zaś strony tak kruche, aby mogło się ono wykluć i wydostać na zewnątrz – opowiada dr Anna Matwiejuk, kierownik Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego im. Profesora Andrzeja Myrchy, które przygotowało wystawę.

Ekspozycję nawiązującą do wielkanocnych tradycji można oglądać w siedzibie Wydziału Biologii Uniwersytetu w Białymstoku w kampusie przy ul. Ciołkowskiego.

- Wśród eksponowanych pisanek wielkanocnych można obejrzeć pisanki z różnobarwnymi deseniami i wzorami, drewniane jajka malowane z bogatym ludowym wzornictwem z różnych regionów nie tylko Polski. Są wśród nich pisanki polskie (lipskie, łowickie, świętokrzyskie) i ukraińskie (huculskie) – mówi mgr Wiesław Mikucki z UCP.

- Bogactwem wzorów i kunsztem wykonania zachwycają pisanki podlaskie znane w całej Polsce. Najsłynniejsze są te z okolic Lipska, zdobione metodą batiku szpilkowego. Podobnie jak i ukraińskie pisanki (te najbardziej znane z Pokucia,  Bukowiny i Huculszczyzny) z niezwykle filigranową ornamentyką,  czy drewniane pisanki malowane w stylu Petrykowskiego wzornictwa. Niepowtarzalne są nalepianki łowickie, zdobione kolorowymi, miniaturowymi wycinankami z wzorami przeniesionymi z tzw. kodry (wycinanki) łowickiej - dodaje dr Anna Matwiejuk.

Jak przypominają przedstawiciele UCP, poszczególne kolory i ornamenty pisanek wielkanocnych mają ważne znaczenie (często zróżnicowane regionalnie) i swoją głęboką symbolikę. Na przykład kolor czerwony, jako kolor krwi, nawiązuje do biologicznego wymiaru ludzkiego życia, żółty (złoty) wiąże się ze słońcem i zaświatami, a motywy roślinne, wzory geometryczne, wskazują na rolę jajka jako symbolu przywracania życia.

- Na wystawie można zapoznać się z udostępnionym przez Panią Izabelę Dziekańską albumem „Ukraińska pisanka ludowa”, prezentującym różnorakie odmiany pisanek ukraińskich oraz z planszą graficzną „Różnorodność regionalna pisanek” przedstawiającą ornamentykę pisanek lubelskich – dodaje mgr Wiesław Mikucki.

- Zwyczaj farbowania jajek swoimi korzeniami sięga bez wątpienia czasów przedchrześcijańskich. W swoich zapisach wspominają o nim Owidiusz i Pliniusz. Rzymianie wykorzystywali je w zabawach i obrzędach jako atrybut Stwórcy całego świata. Do Europy zwyczaj malowania jajek trafił za pośrednictwem narodów azjatyckich albo semickich, u których jeszcze przed Chrystusem istniał zwyczaj kładzenia na stół gotowanych, farbowanych jajek i darowania ich swoim dobrodziejom – wyjaśnia dr Anna Matwiejuk. - Jajko to zalążek nowego życia, symbol rodzącej się do życia przyrody, znany w wielu kulturach, wierzeniach i religiach, a w chrześcijaństwie symbol zwycięstwa życia nad śmiercią, symbol Zmartwychwstania Pańskiego – dodaje.